Het voeden van een baby lijkt het simpelste wat er is. Het kind voeden als het honger heeft en stoppen als het verzadigd is.
De praktijk blijkt weerbarstig en er worden vaak tegenstrijdige adviezen gegeven.
Bijvoorbeeld een baby voeden volgens een schema, zonder rekening te houden met wanneer het honger krijgt.

Alarm

Het lijkt een ontzettend open deur, maar als een baby schreeuwt van de honger en wild met zijn armen zwaait, dan heeft die dringend voedsel nodig. Het is al alarm.
Lees ook: clusteren
Langer wachten is zelfs schadelijk voor zijn gezondheid. Een baby heeft zeer regelmatig voeding nodig, voor zijn relatief grote en snelgroeiende brein.

Frequent voeden

Baby’s hebben een snelle verbranding. Tegelijk is hun maag klein. Een baby van een paar weken heeft een maaginhoud van 50ml, maar de meeste baby’s krijgen veel meer per voeding.
Ze zijn erop gebouwd om steeds kleine beetjes te drinken. Borstvoeding is bovendien licht verteerbaar.
Een baby geeft signalen dat hij honger heeft, bijvoorbeeld naar de borst ‘zoeken.’ Zelfs in zijn slaap laat hij zien dat hij aan de borst wil, door zijn mond open en dicht te doen of juist zijn mond wijd open te hebben. Hij droomt niet toevallig van de borst, maar laat zien dat hij wil drinken.
Hij kan verwoed op zijn handen gaan zuigen of zuigende bewegingen maken. Dit heeft niet altijd te maken met het zuigreflex, maar betekent dat hij al flinke honger heeft.
Als deze signalen worden gemist, dan is huilen het uiterste signaal dat hij echt moet drinken.
Als de honger en stress te groot is, is hij ongeduldiger en is het moeilijker om hem aan te leggen. Hou hem in dat geval eerst voor je borst, zodat hij weet dat hij melk krijgt.

Borstvoeding

Photo by Hanna Balan on Unsplash

Nog een voordeel van borstvoeding is dat je die niet eerst klaar hoeft te maken.
Ik ben een groot voorstander van borstvoeding, ook zeker in het openbaar.
Veel vrouwen vinden het vervelend als omstanders hun borsten kunnen zien.
Helaas worden borsten vaak gezien als erotische objecten. Sommige omstanders maken zelfs nare opmerkingen. Hun conservatieve maag draait ervan om.
Moeders kunnen zich kwetsbaar voeden en zelfs van voeden in het openbaar afzien, met alle gevolgen van dien. Alsof een schreeuwende baby prettiger is voor omstanders. Je wilt gewoon rustig bezig kunnen zijn met je kind, afgeschermd.
Er zijn borstvoedingsdoeken, waardoor je je borsten een beetje kunt afschermen.
Draag je het kind in een draagdoek of ergonomische draagzak. Dan is het ook makkelijker om het kind te laten drinken zonder dat het opvalt.

Veel baby’s worden op schema gevoed, met tussenposen van drie of zelfs vier uur. Bijna alle vrouwen kunnen genoeg melk aanmaken om hun baby te voeden, maar niet elke vrouw heeft genoeg ‘opslagcapaciteit’ voor drie of zelfs vier uur.
De baby kan ongemerkt te weinig eten krijgen en stilaan ondervoed raken. Bij ondervoeding denken we vaak aan derdewereldlanden en kindjes met bolle buiken van de honger.
Ondervoeding kan er echter ook in welvarende landen insluipen.
Het lichaam van de vrouw krijgt de schuld, dat er te weinig melk zou zijn. In plaats van vaker te gaan voeden, wordt er over gegaan op kunstvoeding.

Kunstvoeding

Kunstvoeding heeft deze ‘problemen’ niet. Dat maakt het des te makkelijker om met grote tussenposen te voeden. Sommige flessen zijn daarbij zo lek als een mandje. De melk loopt er al uit voordat de speen in het mondje van de baby ligt.
In een paar minuten is de fles leeg. Ja, dat spaart tijd, maar zou jij graag in een paar minuten een grote maaltijd wegwerken?
De lange tussenposen kunnen voor uitdroging zorgen, wat niet goed is voor de hersenen en andere vitale organen. Kunstmelk is bovendien dikker dan moedermelk. De borst lijkt net een waterfontein.

Melkproductie

Een borstgevoede baby die (vaak) genoeg aangelegd wordt, zal niet snel uitdrogen.
Er kunnen uiteenlopende redenen zijn waardoor borstvoeding niet lukt. Besef dat een pasgeborene soms wel 12 keer per dag wil drinken. Het drinken helpt ook de melkproductie op gang.
Vaak en zelfs continu aan de borst willen, wordt ook wel clusteren genoemd en is gewoon voor baby’s.
In sommige ziekenhuizen gebeurt het nog steeds dat de baby wordt gescheiden van de moeder. Soms wel de hele nacht, zonder medische indicatie. Hoe minder vaak het kind aan de borst ligt, hoe minder melk er aangemaakt wordt.
Kolven lukt niet altijd even goed en is tijdrovend.
Sommige baby’s worden geboren met een open gehemelte, waardoor ze de melk niet goed naar binnen krijgen.
Maak je je zorgen, schroom niet om een lactatiekundige in te schakelen. In deze cultuur is het slagen van de borstvoeding niet vanzelfsprekend.
Er bestaat zelfs donormelk. Een netwerk van moeders die melk afstaan aan degenen die het nodig hebben,
Moet je noodgedwongen overgaan op flesvoeding, let dan op het volgende.

Lichaamscontact

Flesgevoede kinderen hebben minder vanzelf lichaamscontact dan borstgevoede kinderen.
Dit kun je opvangen door het kind tegen je aan te houden als je de fles geeft.
Soms zie ik dat baby’s de fles krijgen terwijl ze in de wagen liggen. In sommige gevallen drinkt het kind zelfs alleen, terwijl de moeder met iets anders bezig is.
Bij een flesgevoede baby is het juist extra belangrijk dat er genoeg lichaamscontact is en aandacht, omdat dit niet vanzelf gebeurt met het voeden.
Ook bij flesgevoede kinderen is het belangrijk dat ze eten krijgen als ze honger zijn.
Er zijn kleintjes van 8 weken die al een uur moeten wachten, terwijl ze honger hebben. En een baby heeft een heel ander tijdgevoel.
Voeden op verzoek hoeft niet te betekenen dat ze over de linie meer binnenkrijgen.
Anders dan bij borstvoeding, kunnen baby’s zich overeten. Dan kun je voorkomen door je aan de dagdosis te houden, maar de baby te laten bepalen wanneer het drinkt. Een fles met een kleine opening zorgt dat de baby langer drinkt en zich meer verzadigd voelt.

Samen slapen

Bij samen slapen houdt de moeder de ademhaling van de baby in de gaten, ook als ze zelf slaapt. Stopt de baby onverhoopt met ademen, dan maakt ze de baby wakker door hem aan te raken. Zie: de-nacht-doorslapen
Wanneer we jonge baby’s niet leren doorslapen en hen ook ’s nachts elke drie uur voeden, zeker de eerste drie maanden verkleinen we de kans op wiegendood. Dat houdt in dat je ze voorzichtig wekt, als ze niet uit zichzelf voor een voeding komen. Zit de groei er goed in en komt hij uit zichzelf voor een voeding, dan hoef je hem niet meer wakker te maken.
Natuurlijk klinkt het heerlijk, een baby die lang en diep slaapt, maar het is niet zonder risico.

Dit is lastig voor de ouders, die naar hun werk moeten. Gelukkig is de zwangerschapsverlof en de ouderschapsverlof verruimd, waardoor ouders niet meer gedwongen zijn om hun zeer jonge kind naar de opvang te brengen.
De ouders kunnen nu ook makkelijker een ritme vinden die goed voelt en past bij het ritme van de baby.
Ik heb het vooral over de eerste zes maanden, in het bijzonder de eerste drie maanden.
Naarmate de baby groter groeit, zal het grotere porties kunnen drinken. Als hij vaste voeding leert eten (daar is hij aan toe vanaf ongeveer zes maanden), zal hij geleidelijk kunnen toegroeien naar het eetritme van een volwassene.

Let op: voor de peutertijd is het heel gewoon dat het kind blijft komen voor een nachtelijke voeding. De frequentie kan wel langzaam worden afgebouwd.
Nog wat goed nieuws, borstvoedende moeders blijken maken weer in slaap te vallen na het voeden van hun baby. Ook de kwaliteit van hun slaap is dieper.
Ze hoeven er niet s nachts uit en naar de babykamer te lopen om hun baby te kalmeren.
Ze hoeven alleen de baby aan te leggen. Na wat gedronken te hebben valt de baby weer soepel in slaap.
Het veiligst is als de baby naast de moeder slaapt, maar op een apart oppervlak, bijvoorbeeld een co-sleeper.
Zie ook Wat je niet verteld is
Over wat kinderen meemaken in de baarmoeder, in het gezin en in de maatschappij

Heb je vragen? Neem dan vrijblijvend contact op.
Sarah Morton
kind-zijn@kpnmail.nl
Tel: 06-83992975