Grootschalig onderzoek

Heb je je wel eens afgevraagd waarom spelen met je kind als een verplichting voelt?
Moeders blijken volgens grootschalig onderzoek weinig plezier te hebben als ze met hun kinderen spelen. Ze maken ook geen serotonine aan, een gelukshormoon.
Ook de kinderen vinden het saai. Zij blijken ook geen serotonine aan te maken als ze samen met mama spelen. Vaders vinden het in de regel wel leuk om met hun kinderen te spelen en zij ook met hen.

Jeugdherinneringen


Mijn vader speelde vaak dat hij een monster was dat mij en mijn broertje achterna zat. Dan vluchtten we voor hem weg. Of een van ons sprong op zijn rug, om de ander te bevrijden.
Papa vond het ook leuk om met me mee te spelen met mijn dinosauriërs. Hele verhalen maakten we, zoals dat de gevaarlijke T-rex werd verslagen.
Mijn moeder deed dit eigenlijk niet. Daar heb ik niet onder geleden. Het was gewoon wat het was.
Met mijn speelde ook wel met ons, meestal bordspellen, zoals ganzenbord en Mens-erger-je-niet. Dat was ook gezellig. Volgens mij vond mijn moeder dat ook.

Je gevoel volgen

Moeder en kind aan het strand. Ze brengen samen tijd door. Photo by Richmond Fajardo on Unsplash


Als zowel jij als je kind er plezier aan beleeft, zit het wel goed. Denk niet dat het geen zin heeft. Ga er vooral mee door! Maar als jij en je kinderen er geen plezier in hebben, zoek dan een andere manier om samen tijd door te brengen.
Jonge kinderen houden van lichamelijk actieve spelletjes. Zoals verstoppertje, tikkertje, balspellen.
Soms zie ik een moeder en een kind schaterend achter elkaar aanrennen.
Tegelijk heb ik de indruk dat moeders rollenspellen vaak als een verplicht nummer ervaren.
Kies een activiteit waar je zelf plezier in hebt en het kind ook. Verplicht je niet om iets te doen wat niet bij je past. Het kind voelt echt wel of je ergens plezier in hebt.
Samen spelen moet echt een samenspel zijn, anders heeft het geen zin.

Verplicht nummer


Sommige ouders denken dat het hun kind zijn spel is en ze moeten doen wat hij opdraagt. Het kind even de baas laten zijn.
Voor de ouders is het niet leuk, en voor het kind is er uiteindelijk ook niks aan. Zouden vriendjes zich laten commanderen?
Samen spelen betekent voor kinderen ook leren samenwerken en samenspel.
Een andere uiterste is dat de ouder het spel over gaat nemen. Die heeft er zoveel plezier in dat hij er helemaal voor gaat. Bijvoorbeeld bij het maken van een bouwwerk. De ouder is er beter in dan het kind, en neemt het project over.

Het is belangrijk om tijd met je kinderen door te brengen, maar laat het ideaalbeeld los van hoe dat eruit moet zien. Misschien heb je jezelf voorgesteld als moeder die gaat knutselen met haar kinderen. Een uurlang gefocust bezig zijn en de mooiste kunstwerken produceren.
In werkelijkheid kunnen de kinderen er in vijf minuten op uitgekeken zijn en zit jij plichtmatig aan je werkje. En kun je het ook nog gaan opruimen na afloop.
Onderneem samen iets waar jullie beiden plezier in hebben.

Vind je jezelf tekortschieten?

Voel je niet tekortschieten als je geen zin hebt om met je kinderen te spelen. Als je geen zin hebt om de babypop te helpen verzorgen (een echt kind is al genoeg werk), of geen zin hebt om samen boven een pot vingerverf te hangen, leg het jezelf dan niet op.
Onderneem in plaats daarvan iets waar jullie wel plezier aan beleven. Bijvoorbeeld dansen, wandelen, koekjes bakken of voorlezen.

Mijn oma kon bijvoorbeeld een zelfverzonnen verhaal vertellen. Samen ontwikkelden we het verhaal en het werd steeds spannender en fantasierijker.

Als het kind dagelijks andere kinderen heeft om mee te spelen, vermindert dat de noodzaak om samen met de ouders te spelen.
Natuurlijk blijft het wel van belang om de band in stand te houden, samen tijd door te brengen.

Hoe speelden kinderen vroeger?

Kinderen spelen samen. Photo by Beth Macdonald on Unsplash

Hoe speelden kinderen vroeger? Het is redelijk nieuw om samen met je kinderen te spelen. Wat niet wil zeggen dat het onzinnig is. Je zou het kunnen zien als een aanpassing aan de nieuwe omstandigheden.
In vroegere tijden was het meer vanzelfsprekend dat kinderen buiten speelden en er speelmaatjes beschikbaar waren. Kinderen hadden toen minder behoefte om vermaakt te worden door de ouders.
Omdat een en zelfs twee ouders het kind niet alles kunnen bieden wat het nodig heeft, is het belangrijk dat het meerdere opvoeders heeft.
It takes a Village to raise a Child, toch?
Kinderen hoeven ook niet primair vermaakt te worden. Ze hebben wel mogelijkheden en ruimte nodig om vrij te spelen.

Nieuwsgierig zijn


Spelen heeft natuurlijk een brede betekenis. Een boswandeling maken en dieren spotten of paddenstoelen vinden, is dat ook niet een vorm van spelen?
Als volwassene kun je weer leren spelen, in de breedste zin van het woord. Nieuwsgierig zijn.
Zelf vind ik het leuk om te dansen samen met een kind. Zo sprong ik met het dochtertje van een vriend, toen drie jaar, op en neer op het nummer ‘Girls just wanna have fun.’
Dansen voelt vrij en spontaan. Spelen met poppetjes daarentegen voelt zwaar en vermoeiend. Soms kan het wel leuk zijn, maar rollenspellen vind ik vervelend en snap ik niet goed. Hoewel ik als kind verhalend speelde.
Ook knutselen, daar beleef ik weinig plezier van, terwijl ik er als kind best goed in was. Je behoeften veranderen, je brein verandert.

Naschrift:

Het onderzoek naar serotonineverschillen tussen moeders en vaders is uitgevoerd door verschillende onderzoekers en onderzoeksgroepen, maar een specifiek bekend onderzoek komt van een team onder leiding van Kelly G. Lambert. Lambert en haar collega’s hebben gekeken naar hoe moederschap en vaderschap de hersenen beïnvloeden, met name door de effecten van neurotransmitters zoals serotonine.

Voor vragen kunt u contact opnemen: Sarah Morton
kind-zijn@kpnmail.nl

Meer lezen over de band tussen ouders en kind? Ik heb een boek geschreven over wat kinderen meemaken in de baarmoeder, in het gezin en in de maatschappij.

Sarah Morton: Wat je niet verteld is 2e herziene druk Bol.com